Het Sint-Maartenscollege in Voorburg, onderdeel va de Spinoza Scholengroep, heeft een bezoek gehad van staatssecretaris Chris Jansen. Het doel van dit bezoek was de vuurwerkcampagne ‘Tot het je raakt’ onder de aandacht te brengen bij jongeren en op het Maartens meteen de landelijke kick-off van de campagne te verzorgen.

Op het Maartens kwam Teun Martens zijn verhaal vertellen aan leerlingen uit 5 vwo. Teun is een van zijn ogen verloren tijdens het afsteken van een vuurwerkpijl. Het was een intens verhaal en leerlingen waren erg onder de indruk, ook van de gevolgen waarmee Teun te maken heeft.

Alle aanwezige leerlingen hebben een vuurwerkbril en een aansteeklont ontvangen van de staatssecretaris en gehoopt wordt dat deze campagne iedereen aanzet tot het gebruik hiervan.
 

Veel Nederlanders kijken uit naar de jaarwisseling en de daarbij behorende vuurwerktraditie. Toch worden de risico’s van vuurwerk nog vaak onderschat, zo blijkt uit onderzoek in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat[.

Hoewel 78 procent zich bewust is van de gevaren van vuurwerk afsteken, is meer dan de helft (55%) ervan overtuigd dat ze zelf geen risico lopen. Dat blijkt ook uit de veiligheidsmaatregelen die getroffen worden: slechts 54 procent gebruikt een aansteeklont en maar 52 procent draagt een vuurwerkbril. Dit heeft ernstige gevolgen: tijdens de vorige jaarwisseling belandden 1.212 mensen op de spoedeisende hulp of huisartsenpost met vuurwerkletsel. In de nieuwe bewustwordingscampagne “Tot het je raakt” delen vier vuurwerkslachtoffers hun verhaal om mensen te raken, voordat het vuurwerk hen kan raken. De oproep? Bril op, lont aan.

Wat kan mij nou overkomen?

“Wat kan mij nou overkomen, ik doe toch voorzichtig?” Dit is een gedachte die een overgrote meerderheid van de Nederlanders heeft als ze vuurwerk afsteken op oudjaarsdag. Ruim 8 op de 10 Nederlanders is zich bewust van het gevaar van afsteken én kijken naar vuurwerk en vindt dat ze zich voorzichtig gedragen. Toch draagt slechts 52 procent van de afstekers een vuurwerkbril en gebruikt 54 procent een aansteeklont. Van alle Nederlanders die kijken hoe hun vrienden, familie of buurtgenoten vuurwerk afsteken, draagt slechts een derde een vuurwerkbril, terwijl daar veel letsel mee voorkomen kan worden.

Verhalen die raken

Vuurwerkliefhebber Lars (28 jaar) uit Borne vond dat hij altijd voorzichtig te werk ging met vuurwerk, dus was een veiligheidsbril voor hem niet nodig. Hij vertelt: “Ik dacht, ik ga toch niet met zo’n loser-bril lopen? Waarom zou je een bril dragen voor iets wat maar één seconde duurt? Maar voordat ik het wist, werd ik wakker in het ziekenhuis met oogletsel en moest ik maanden revalideren. Dat was in 2022. Inmiddels heb ik een kunstoog en realiseer ik me dat er in die ene seconde heel veel kan gebeuren. Ik hoop dat ik veel mensen kan inspireren om de juiste veiligheidsmaatregelen te nemen.”

Ook Haidar (24 jaar) uit Breda heeft sinds 2017 een nieuwe levensmissie: “Om zoveel mogelijk jongeren bewust te maken van veiligheidsmaatregelen als ze vuurwerk afsteken.” Hij verloor in 2016 drie vingers toen er vuurwerk ontplofte in zijn hand en vertelt: “Ik dacht eerst, een echte man gaat toch niet zo’n lontje gebruiken? Serieus, alsof zoiets mij zou kunnen beschermen. Maar negentien operaties en vier jaar revalideren later, weet ik dat dit toch het verschil kan maken.“

Bril op, lont aan

Met de bewustwordingscampagne ‘Tot het je raakt’ wil het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat iedereen stimuleren om op een veilige manier met vuurwerk om te gaan en zo het aantal vuurwerkslachtoffers terugdringen.

Chris Jansen, staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat: “Voorop staat dat oud en nieuw voor iedereen een mooi feest moet zijn. Vuurwerk hoort daar voor veel mensen bij.  Maar we willen wel dat het voor iedereen een feest blijft. Vooral onder jongeren zien we dat er elk jaar nog veel slachtoffers vallen. Door hen te raken met de verhalen in deze campagne willen we ze aanmoedigen om de juiste veiligheidsmaatregelen te nemen. Voor iedereen die vuurwerk wil afsteken of wil kijken geldt; doe dit veilig. Dus bril op, lont aan.“

Woensdag 18 december ging de staatssecretaris samen met vuurwerkslachtoffer Teun Martens in gesprek met jongeren op een middelbare school over veilig omgaan met vuurwerk en deelt daar vuurwerkbrillen en aansteeklonten uit in voorbereiding op een feestelijke jaarwisseling.

Dit zijn de vuurwerkregels

Elk jaar zijn er drie verkoopdagen waarop vuurwerk gekocht mag worden. In 2024 is dat op zaterdag 28 december, maandag 30 december en dinsdag 31 december. Vanaf 12 jaar mag er F1-vuurwerk, zoals sterretjes en knalerwten, gekocht worden. Vanaf 16 jaar is het mogelijk om F2-vuurwerk, consumentenvuurwerk zoals fonteinen en grondtollen, te kopen. Sinds 1 december 2020 is F3 vuurwerk, zoals knalvuurwerk en vuurpijlen, overal bij wet verboden.

Afsteken mag alleen tussen 31 december 18.00 uur en 1 januari 02.00 uur. Waar dit mag is per gemeente verschillend. Kinderen jonger dan 12 jaar mogen geen vuurwerk afsteken, ook geen sterretjes. Meer informatie over de vuurwerkregels is te vinden op de website van de Rijksoverheid.