Om in 2030 voldoende woningen te realiseren voor alle doelgroepen moet het gemeentelijk woonbeleid in Wassenaar, Voorschoten, Oegstgeest en Leidschendam-Voorburg effectiever en efficiënter worden.

Gemeenteraden moeten meer sturen op deze opgave. Dit blijkt uit onderzoek dat in opdracht van de Rekenkamer is verricht voor de vier gemeenteraden. 

Dolf Kamermans, voorzitter Rekenkamer WVOLV: “Uit het onderzoek blijkt dat de gemeenten mogelijkheden om woningbouw te realiseren onvoldoende benutten. Denk aan het voeren van een actief grondbeleid, herontwikkeling van maatschappelijk vastgoed en het gebruikmaken van landelijke subsidies. Gemeenteraden hebben een belangrijke taak om meer te sturen op de realisatie van woningen.” 

Advies 

De Rekenkamer adviseert de gemeenten onder meer een omgevingsvisie op te stellen waarin zoeklocaties zijn aangewezen voor het toevoegen van woningen. Een woningbouwprogrammering op te stellen die uitgaat van de landelijk geadviseerde planvoorraad van 130 procent. Daarnaast ook gebruik te maken van instrumenten van actief grondbeleid en de beschikbare ruimte voor woningbouw optimaler te benutten. 

Beperkt ruimte voor woningbouw 

Binnen de vier gemeenten is beperkt ruimte voor woningbouw. De Rekenkamer adviseert de gemeenten om goed te kijken naar mogelijkheden van herontwikkeling van maatschappelijk vastgoed in combinatie met wonen en de aanwijzing van sociale woningbouw via de doelgroepenverordening.  

  Gebruik instrumenten optimaal 

De vier gemeenten hebben (zeer) beperkt eigen grond. Met actief grondbeleid is meer sturing mogelijk. De gemeenten maken beperkt gebruik van de regionale versnellingstafels en subsidiemogelijkheden.  

Ontoereikende bouwdoelstelling en planning 

De bouwdoelstelling en de planningscapaciteit (130% van de doelstelling) van de te realiseren woningen tot 2030 is bij de meeste gemeenten ontoereikend.  

Beperkte ambtelijke capaciteit 

In de vier gemeenten is de ambtelijke capaciteit krap. Er werken relatief veel ingehuurde medewerkers. Dit komt de continuïteit bij complexe projecten, zoals woningbouw, niet ten goede.  

  Sturing door de raad 

De sturing van de raden is in sterke mate gericht op het behoud van de karakteristieke identiteit van de eigen gemeente en de belangen van de eigen inwoners en in mindere mate op het realiseren van de maatschappelijke opgaven om woningen voor alle doelgroepen te realiseren. Sturing op de realisatie van doelen (aantallen woningen, segmenten en doelgroepen) richting 2030 vindt niet plaats. Daarvoor ontbreekt de juiste informatie. 

Bestuurlijke reacties 

De colleges van B&W van de vier gemeenten kunnen zich in grote lijnen vinden in de onderzoeksresultaten. De onderzoeksresultaten zijn op 23 augustus 2024 aangeboden aan de gemeenteraden.