De driehonderd hectare grote Haagse Vlietzoom, gelegen tussen de Vliet en de A4, heeft een verrassend soortenrijke natuur. Dit blijkt uit een vandaag gepubliceerd rapport van de Algemene Vereniging voor Natuurbescherming (AVN), opgesteld in samenwerking met specialisten van Haagse Vogelbescherming, KNNV en IVN.

Deze rijke natuur is ook van belang voor de leefbaarheid van de omringende wijken, en moet ook daarom beschernd worden. Het AVN-rapport is een wezenlijke input voor de gebiedsvisie voor de Vlietzoom die nu bij de gemeente in voorbereiding is. Tot dusverre zijn daarbij vooral ruimteclaims voor meer bebouwing, meer sportvelden en nieuwe wegenaanleg aan de orde.

Een mozaïek van landschappen

De Vlietzoom is een gevarieerd, voormalig agrarisch gebied, dat ondanks de urbanisatie van de laatste 100 jaar verrassend groen is gebleven. Het is een mozaïek van landschappen, waaronder weilanden, tuinen, oude buitenplaatsen, een natuurrijke golfbaan, een waterberging, een sportpark, en enkele groene woonbuurten. Het gebied wordt in tweeën gedeeld door een bedrijventerrein en de A12. De drukke Westvlietweg drukt zwaar zijn stempel op de leefbaarheid van het gebied.

Soorten rijkdom

In de Vlietzoom zijn op waarneming.nl 1.780 verschillende soorten waargenomen. Om deze rijke natuur een herkenbaar gezicht te geven onderscheidt het rapport 19 voor het gebied typerende icoonsoorten, waarvan er vijf nader aan het woord komen. Dit zijn de groene specht, de haas, de snoek, de weidehommel en de dotterbloem. Een aaneenschakeling van bos, struweel, weide en bloemrijk grasland, en een netwerk van vijvers en watergangen zijn een levensvoorwaarde voor deze en vele andere icoonsoorten.

Vlietzoom ook belangrijk voor de leefbaarheid

De gebiedsvisie is volgens de natuurorganisaties ook een laatste kans om een aaneengesloten groot wandel- en recreatiepark veilig te stellen voor de vele tienduizenden inwoners van de omringende wijken in Den Haag, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg. Het AVN-rapport doet daarom suggesties hoe een rondwandeling door de natuur van de Vlietzoom gecreëerd kan worden. Met een slim ruimtelijk ontwerp kan de Vlietzoom ook fungeren als een ‘groene long’, een buffer tegen het geluid van de A4 en een waterberging.

Aanbevelingen

Het rapport doet zeven aanbevelingen aan de gemeente Den Haag. Topprioriteit zou moeten zijn om het gebied als één geheel te beschouwen, en daarom bestaande ruimtelijke barrières te verkleinen en geen nieuwe barrières op te werpen. D

Aanbeveling 1 – Beschouw de Vlietzoom als één samenhangend gebied

De Vlietzoom dient als één gebied te worden beschouwd. Bezie hoe bestaande barrières kunnen worden opgeruimd of gemitigeerd. Werp geen nieuwe barrières op.

Aanbeveling 2 – Geef prioriteit aan natuurwaarden
De Vlietzoom is van levensbelang voor zowel de biodiversiteit als de leefbaarheid. Geef bij ruimtelijke aanpassingen prioriteit aan versterking van de natuurwaarden.

Aanbeveling 3 – Toets het effect van ruimtelijke ingrepen op de natuurwaarden
Alle plannen voor herinrichting moeten vooraf expliciet worden beoordeeld op hun effect op de natuurwaarden.

Aanbeveling 4 – Versterk natuurwaarden door ecologisch beheer

Aanbevolen wordt om meer gefaseerd te maaien, maaisel af te voeren, en meer mantelvegetatie aan te planten. Ook ecologisch waterbeheer kan een grote bijdrage leveren.

Aanbeveling 5 – Richt alle voorzieningen meer natuurinclusief in

Het sportveldencomplex, het bedrijventerrein, Drievliet en het wegennet kunnen door een meer natuurinclusieve herinrichting bijdragen aan het verbeteren van de natuurwaarden.

Aanbeveling 6 – Maak een doorgaande rondwandeling mogelijk

Realiseer een rondwandeling door de Vlietzoom, die voert langs een verkeersluwe Westvlietweg, en door de natuur vanaf het Schrepelpad tot in het Molenvlietpark.
 
Aanbeveling 7 – Doe studie naar doorgaande verbinding onder de A12

Doe een studie naar de mogelijkheden voor de aanleg van een fiets- en wandeltunnel, een waterloop en een faunapassage onder de Utrechtse baan (A12) door.