Het besluit om Nederlanders toch op het hart te drukken een mondkapje te dragen in binnenruimtes was een "maatschappelijke, politieke afweging". Dat geeft vicepremier Kajsa Ollongren toe na de ministerraad op vrijdag. Dat mondkapjes kunnen helpen is "de overweging van de politiek, van de Tweede Kamer en van het kabinet".

Lange tijd nam het kabinet vooral besluiten op basis van adviezen van de experts van het RIVM en het Outbreak Management Team. Maar die deskundigen twijfelen over het nut van mondkapjes. In het OMT is ook niet iedereen het daarover eens.

"Wetenschappelijk gezien" is het OMT van grote waarde voor het kabinet, zei Ollongren. "Maar onze verantwoordelijkheid gaat verder. We kunnen soms ook maatschappelijke en politieke afwegingen maken en dat is in dit geval ook gebeurd." Die politieke afweging was ook belangrijk volgens de bewindsvrouw, omdat mensen de behoefte hadden om duidelijkheid te krijgen over mondkapjes. Het besluit aan het begin van de coronacrisis om de scholen tijdelijk te sluiten, werd ook buiten de experts om genomen, aldus Ollongren.

Het 'dringende advies' om een mondkapje te dragen in winkels, stations, gemeentehuizen en andere publieke binnenruimtes kwam middenin een debat met de Tweede Kamer. Veel partijen drongen aan om toch landelijk aan te bevelen mondkapjes te dragen. Lange tijd werden mondkapjes alleen ingezet in het openbaar vervoer. Eerder deze week adviseerde het kabinet het dragen van mondkapjes in winkels in bepaalde steden. Tijdens het Kamerdebat besloot premier Mark Rutte toch per direct landelijk over te stappen op een mondkapjesadvies.

Dat het om een dringend advies gaat, zorgt maatschappelijk ook voor wat onrust. Sommige winkelketens weigeren klanten die geen mond-neuskapje dragen, andere niet. Volgens Ollongren duurt het niet lang voordat veruit de meeste mensen wel gewoon een mondkapje dragen. Het duurde immers ook even voordat de 1,5 meter was "ingeburgerd", aldus de vicepremier. Het beschermende kapje is volgens haar straks net zo 'gewoon' als afstand houden en regelmatig de handen wassen.