Het Openbaar Ministerie heeft afgelopen jaar flink meer verdenkingen van discriminatie behandeld dan in het jaar daarvoor. In 2020 ging het in totaal om 409 verdenkingen, 65 meer dan in 2019. Mede door de coronacrisis zag het OM het aantal discriminatiemeldingen verschuiven van voetbalvelden naar internet. "Het coronavirus zorgde ervoor dat discriminatie op een andere manier zichtbaar werd", aldus het OM in het maandag verschenen rapport Cijfers in Beeld 2020.

In de cijfers wordt onderscheid gemaakt tussen strafbare feiten die specifiek over discriminatie gaan en delicten zoals mishandeling of belediging, waar mogelijk discriminatie bij meespeelde.

Het aantal specifieke discriminatiefeiten dat in 2020 in behandeling is genomen door het OM kwam uit op 157. Dat is minder dan de 163 gevallen in 2016, maar bijna een verdubbeling ten opzichte van 2018. Waar de stijging door komt, weet het OM niet. "Het aantal feiten waarover wordt gerapporteerd maakt dat het statistisch niet mogelijk is om vergaande conclusies te trekken over stijgingen of dalingen in de cijfers."

De cijfers gaan dan ook alleen over alleen de vormen van discriminatie die strafbaar zijn en waarvan aangifte is gedaan bij de politie. Dat gebeurt lang niet altijd. Ook kan het voorkomen dat er geen verdachte wordt gevonden of dat er sprake is van onvoldoende bewijs. "Onder meer deze factoren verklaren waarom het aantal ingestroomde feiten bij het OM altijd lager ligt dan het aantal meldingen en aangiften bij de politie", licht het OM toe. "Terughoudendheid is geboden, want één zaak, met meerdere verdachten en/of feiten, kan bijvoorbeeld al voor een groot verschil in de cijfers zorgen ten opzichte van voorgaande jaren."

Een grote zaak vorig jaar was bijvoorbeeld van NRC-columniste Clarice Gargard. November vorig jaar veroordeelde de rechtbank in Amsterdam 24 personen tot taakstraffen tot 58 uur en geldboetes tot 450 euro voor het plaatsen van hatelijke reacties bij een livestream, die zij in 2018 opnam tijdens de sinterklaasintocht.

Afgelopen jaar kwamen zestig zaken voor de rechter die specifiek over discriminatie gingen. In 83 procent volgde een veroordeling.