Geheel in de traditie ging de nieuwe leider van het CDA, de Rotterdammer Henri Bontenbal, bij zijn eerste speech als partijleider niet uit van eigen kracht, maar waarschuwde hij tegen het populisme.Ik ben populist, dus hij waarschuwt u voor mijn mening. 

Populisten zijn naar de mening van Bontenbal dom, kunnen oorlog veroorzaken, hebben geen historisch besef en zetten mensen tegen elkaar op; ze polariseren dus.

Definitie

Wat populisme nou eigenlijk is, heb ik nog nooit gelezen. Socioloog en filosoof CDA’er prof. Zijderveld (1937-2022) vertelde me ooit, dat die definitie ook niet bestaat. Iedereen interpreteert het begrip anders. Komt erop neer, dat kritiek op de bestaande politieke situatie en een pleidooi om die te veranderen populisme wordt genoemd. D

De interpretatie van Bontenbal is nogal simpel. Sterker nog: andere politici zouden die mening ook populistisch kunnen noemen (voor de CDA-bühne). Als je bezwaar hebt tegen de ondemocratische EU ben je populist, zoals alle Zwitsers, Engelsen, Noren en allen die gemotiveerd niet verder willen gaan dan alleen economische- en veiligheidssamenwerking in Europa.

Vrijheid

Bij populisten komt onze vrijheid in het geding, vindt Bontenbal. Dan worden moslims aangesproken op sommige aspecten van hun religie en dat belemmert hun geloofsvrijheid. Dat die te bespreken aspecten nu juist o.a. het belemmeren van vrijheid van andersdenkenden, vrouwen, afvalligen en de LHBTQ+ gemeenschappen betreft, vermeldt de nieuwe CDA-voorman gemakshalve niet. Ook gunt hij zelf zijn partijgenoten niet de vrijheid mee te werken aan een kabinet met de PVV. Het belang van zijn partijtje is belangrijker dan hun vrijheid, de verkiezingsuitslag en het landsbelang.

Historisch besef

Populisten, zoals ik, hebben volgens hem ook geen historisch besef, want door de EU hebben we geen (grote) oorlog meer in Europa gehad. Laat ik (gespeend van historisch besef en populist) nou denken dat we de vrede vooral aan de NAVO te danken hebben.

Misschien kan Bontenbal er ook eens een boekje theoretische geschiedenis op nalezen. Dan zou hij kunnen begrijpen, dat de geschiedenis steeds in beweging is; Clio* beschrijft voortdurend veranderende samenlevingen; Hegel** gaf er al een verklaring voor. Bestaande krachten worden almaar opnieuw uitgedaagd door nieuwe krachten, waardoor dynamiek ontstaan. Die dynamiek leidt tot nieuwe situaties, die op hun beurt weer aan verandering onderhevig zijn: Conservatisme en revolutie in een zich herhalende strijd. Bontenbal staat in het conservatieve kamp en Geert Wilders in het revolutionaire of populistische kamp. Alleen heeft Bontenbal dat besef (nog) niet.

Hij is een jong, oud mannetje met een archaïsche mening. Hij heeft het goed recht die te ventileren, maar wanneer leert deze behoudende politicus, die het partijkartel kritiekloos blijft ondersteunen, dat afgeven op politieke concurrenten contra- productief is? Sterker nog; de PVV en daarmee haar kiezers immoreel noemen vergroot de zo door hem zo verafschuwde polarisatie.

Precies dat, wat hij zijn tegenstanders verwijt.

*Clio is de muze van de geschiedenis.

**Hegel is de geestelijk vader van de dialectiek.