'Onderzoek noodzaak naar waterschapsheffingen'

14 December 2018, 10:15 uur
Geld & Recht
mainImage
Digitaal Dagblad
Afbeelding is niet meer beschikbaar

Er moet dringend onderzoek komen naar de scheefgroei in de lastenverdeling voor waterschapsbelastingen.” Dat zegt Ron van Megen van de Algemene Waterschapspartij (AWP). De partij dient bij verschillende waterschappen moties in waarin wordt aangedrongen op onderzoek naar de scheefgroei. Landelijk wordt gemiddeld ruim 80 procent van de watersysteemlasten gedragen door huishoudens en gemiddeld minder dan 20 procent door het bedrijfsleven en de landbouw.

“De algemene besturen van de waterschappen behartigen teveel de belangen van het bedrijfsleven”, zegt AWP-voorzitter Van Megen. Vorige maand nog zag hij bij het waterschap Vallei en Veluwe een motie sneuvelen waarin wordt aangedrongen op bevriezing van de lasten voor huishoudens.

Weerstand

“De weerstand tegen een eerlijker lastenverdeling beperkt zich echter niet tot het waterschap Vallei en Veluwe. Bedrijven zitten overal in Nederland voor een dubbeltje op de eerste rang. De huishoudens betalen daar de rekening voor. Het is daarom hoog tijd dat onderzocht wordt hoe die scheve lastenverdeling is ontstaan en hoe ze in alle redelijkheid gecorrigeerd kan worden.” De AWP sluit met die eis aan bij een OESO-rapport. Daarin wordt in 2014 al gepleit om in Nederland het profijt, de vervuiling en de kosten van waterbeheer veel scherper in beeld te krijgen.

Profijtbeginsel

De oorzaak van de scheefgroei zoekt de AWP in de wijze waarop de waterschappen het profijtbeginsel uit de Waterwet toepassen. In de Waterwet wordt bij de lastenverdeling onderscheid gemaakt tussen een solidariteitsbeginsel en een profijtbeginsel. Dat laatste wordt, net als bij de gemeentelijke OZB, bepaald door de WOZ-waarde van onroerend goed.

Het onderzoek waar de AWP op aandringt, moet antwoord geven op de vraag wat een juiste interpretatie is van het profijtbeginsel in de watersysteemheffing. Bij het bepalen van de gemeentelijke OZB worden bedrijven, op basis van de WOZ-waarde, ongeveer vier keer hoger aangeslagen dan huishoudens. “Waarom is dat bij de waterschappen voor de watersysteemheffing dan zo anders?”, vraagt Van Megen zich af.

Verhouding

Nu worden in de watersysteemheffing huishoudens even zwaar belast op hun WOZ-waarde als bedrijven. “Dat staat volgens ons niet in verhouding tot het profijt, de economische waarde en het schaderisico”, aldus AWP-vicevoorzitter Hans Middendorp . “We willen daarom goed onderzoeken of het profijtbeginsel hier wel goed toegepast wordt. Zo’n onderzoek geeft straks goede argumenten en concrete handvatten voor eerlijke correcties. Volgens ons kunnen de waterschapslasten voor huishoudens flink omlaag.”

Urgentie

Over het systeem van waterschapsheffingen zijn de meningen sterk verdeeld, zo blijkt. Afgelopen week nog heeft de Unie van Waterschappen (UvW) de besluitvorming over belastinghervorming een half jaar uitgesteld. Opmerkelijk is de grond voor dat besluit. De UvW geeft namelijk aan dat de waterschappen niet alleen verdeeld zijn over de wijze waarop het belastingstelsel moet worden aangepast, maar ook over de urgentie van die aanpassingen.

“Dat geeft te denken”, vindt Middendorp. “Bij zo’n ongelijke lastenverdeling in het voordeel van het bedrijfsleven, zien de bestuurders geen urgente noodzaak voor verandering? Voor wie zitten die bestuurders dan in de waterschappen? Toch zeker niet voor de burgers, lijkt mij. Als AWP willen we nadrukkelijk opkomen voor de belangen van alle inwoners van elk waterschap.”

Corrigeren


De totstandkoming van een nieuw belastingstelsel voor de waterschappen wordt pas na de verkiezingen van 20 maart weer opgepakt. De AWP benadrukt dat het iedere waterschap vrij staat om nu al werk te maken van eerlijker lastenverdeling tussen bedrijven en huishoudens. “Er is geen enkele reden om in de beleidsbegrotingen niet al stevig te corrigeren”, aldus Van Megen.

Met de opbrengst van de watersysteemheffing zorgen de waterschappen voor schoon en voldoende water en bieden ze bescherming tegen wateroverlast. De waterschappen zijn ook verantwoordelijk voor dijken langs rivieren en de bescherming tegen hoogwater.